ವಯಸ್ಸಾಗುತ್ತಾ ಹೋದಂತೆ ನಮ್ಮ ಶರೀರವು ಹಲವು ರೀತಿಯ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತವೆ. ಮತ್ತು, ಈ ಬದಲಾವಣೆಗೆ ನಮ್ಮ ಮೆದುಳೂ ಹೊರತಾಗಿಲ್ಲ. ಅಂತೆಯೇ, ವಯಸ್ಸಾದಂತೆಲ್ಲಾ ಮರೆವು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ನಾವೇನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ ಅನ್ನುವ ಅರಿವೇ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವೃದ್ಧಾಪ್ಯದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಮರೆವಿಗೂ, ಅಲ್ಝೈಮರ್ ಅಥವಾ ಡಿಮೆನ್ಷಿಯಾ ಮುಂತಾದ ಕಾಯಿಲೆಯಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಮರೆವಿಗೂ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿದೆ.
ವಯಸ್ಸಾಗುತ್ತಾ ಹೋದಂತೆ, ವ್ಯಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಮರೆವು ಅವನ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯನ್ನು ಕುಗ್ಗಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅವನ ಜೀವನಶೈಲಿಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮಬೀರುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ವಯೋವೃದ್ಧರೊಬ್ಬರು ತನ್ನ ಕನ್ನಡಕವನ್ನು ಅಥವಾ ಬೀಗದ ಕೈಯನ್ನು ಇರಿಸಿದ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಮರೆಯುವುದು; ಅಥವಾ ಜನರ ಹೆಸರನ್ನೇ ಮರೆತುಬಿಡುವುದು… ಮುಂತಾದವು. ಜ್ಞಾಪಕ ಶಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಇಂತಹ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಅವರ ದೈನಂದಿನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಮೇಲೆ, ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸುವುದರ ಮೇಲೆ ಅಥವಾ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜೀವನದ ಮೇಲೆ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವುದಿಲ್ಲ.
ಡಿಮೆನ್ಷಿಯಾದಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಮರೆವು
ಜ್ಞಾಪಕ ಶಕ್ತಿಯ ಕೊರತೆಗೆ ವಯಸ್ಸೊಂದೇ ಕಾರಣವಲ್ಲ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಡಿಮೆನ್ಷಿಯಾದ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳು ಕಂಡುಬಂದರೆ, ಅದರಿಂದ ಮರೆವಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ; ಕಲಿಕೆಯ ಮೇಲೆ, ಮಾತನಾಡುವ ಭಾಷೆಯ ಮೇಲೆ, ನಮ್ಮ ಯೋಚನೆಗಳ ಮೇಲೆ, ಗ್ರಹಿಕೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ಧಾರದ ಮೇಲೂ ಪರಿಣಾಮಗಳಾಗುತ್ತವೆ. ನಿಮ್ಮ ಪೋಷಕರಲ್ಲಿ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಯಾವುದೇ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳು ಕಂಡು ಬಂದರೆ ಪರಿಣಿತರ ನೆರವು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು.
ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದಾದರೂ ಎರಡು ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಕಂಡುಬಂದರೆ ಅದು ಡಿಮೆನ್ಷಿಯಾದಿಂದ ಸಂಭವಿಸುವ ಮರೆವು ಎಂದು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
ಡಿಮೆನ್ಷಿಯಾ ಪತ್ತೆಯಾದ ನಂತರ ಏನು ಮಾಡಬೇಕು ?
ಡಿಮೆನ್ಷಿಯಾ, ವಯಸ್ಸಿನೊಂದಿಗೆ ವೃದ್ಧಿಸುವ ಕಾಯಿಲೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಮೆದುಳಿನ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿ, ಅದರ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಕ್ಷೀಣಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಹಂತದಲ್ಲಿಯೇ ಗುರುತಿಸಿ ತಡೆಗಟ್ಟುವುದರಿಂದ ಮಂದೆ ಎದುರಾಗಬಹುದಾದ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಮತ್ತು ಅನಾಹುತಗಳನ್ನು ಕೆಲವು ಕಾಲದವರೆಗಾದರೂ ಮುಂದೂಡಬಹುದು. ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಪೋಷಕರಲ್ಲಿ ಡಿಮೆನ್ಷಿಯಾದ ಗುಣ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದ್ದರೆ, ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಸೂಕ್ತವಾಗಿ ನಿಭಾಯಿಸಲು ಮನಃಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರ ಅಥವಾ ನರರೋಗ ತಜ್ಞರ ಸಲಹೆ ಪಡೆಯುವುದು ಸೂಕ್ತ.
ಮಧುಮೇಹ, ಹೈಪರ್ ಟೆನ್ಷನ್, ಕೊಲೆಸ್ಟರಾಲ್, ಮಾನಸಿಕ ಒತ್ತಡಗಳು, ಉದ್ವೇಗ, ವಿಟಮಿನ್ ‘ಬಿ’ ಕೊರತೆ ಮತ್ತು ಹೈಪೋಥೈರಾಯ್ಡಿಸಂ ಇವುಗಳೂ ಸಹ ಮರೆವಿನ ಕಾಯಿಲೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿವೆ. ಇಂತಹ ದೈಹಿಕ - ಮಾನಸಿಕ ಒತ್ತಡಗಳಿಂದ ಡಿಮೆನ್ಷಿಯಾದ ತೀವ್ರತೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಬಹುದು ಎಂಬುದು ಸಂಶೋಧನೆಗಳಿಂದ ದೃಢಪಟ್ಟಿವೆ.
ಮರೆವಿನ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ, ಅಥವಾ ತಡೆಗಟ್ಟುವ ಮಾರ್ಗಗಳು :
Dr P T Sivakumar, professor, geriatric psychiatric unit, NIMHANS ಅವರು ನೀಡಿದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಈ ಲೇಖನವನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.